Küçük Üreticiler, Büyük Türeticiler
Topluluk destekli tarım, gıda topluluğu, katılımcı onay sistemi filan bizim toplumda pek anlaşılmadı sanki. Yani bunların ne olduğunu bilen az sayıda insan arasında 🙂
Alışveriş yapma biçimimiz; önümüze konan tonla “seçenek”, bizi ikna etmeye çalışan reklamcı tayfa, müşteri hizmetleri gibi araçlarla şekillendiğinden, elimize aldığımız ürünün bize gelene kadar yaptığı yolculuğa biraz yabancıyız. Hele de o ürün küçük aile çiftliğinde veya az ortaklı, mütevazı bir üretici kooperatifinde üretildiyse.
Örnek vereyim. Geçen sefer erişte yapılırken, İlknur, kayınvalidesinin vefat haberini almış, can havliyle fırlamış gitmişti. Geri kalan işi Fikriye yalnız başına tüm gün uğraşarak insanüstü bir çabayla bitirdi. Erişteyi yaptığımız un için ben geçen sene büyük bir risk almış, tarla kiralamış, tohum getirtmiş, gübre, sürme ve hasat için ciddi ödemeler yapmıştım. Çünkü yerel olsundu, doğal olsundu, bizim ektiğimiz bir buğday olsundu. Yumurta köy yumurtası, süt köydeki Hüseyin Amca’nın sütüydü. Tavuk ve ineğin çektiği çilelere girmeyeyim 🙂
Sonra erişteyi listeye koyduk, tarif eski tarif, yapım şekli aynı. Bir yararlanıcımızın (müşteri lafını şeyedemiyorum) yorumunu aynen aktarıyorum “Erişte bir felaket!”. Sabırla geri bildirim alındı, para iade edildi, moraller bozuldu vs. Beğenilmeyebilir, kabul ediyorum. Ama ardındaki bunca emek düşünülmeden bu kadar sert bir ifadeyle eleştirilmek canımızı çok yaktı. O geri bildirime dayanarak ürünü listeden kaldırdım, daha iyisini yapana kadar da tekrar koymama kararı aldım.
Bu ve benzeri örneklere rağmen inatla devam ediyoruz. Neden?? Defalarca teşekkür eden, kırılmış-bozulmuş ürünlerin bile parasını ödeyen, kargoyu karşılasın diye anne-babasını eve nöbetçi diken güzel insanlar sayesinde tabii ki. Hepsinin gözlerinden öperim.
Herkes çok meşgul, düşünmeye, anlamaya ve okumaya vaktimiz yok. İletişimin sözlük tanımı şöyleymiş: “Anlam paylaşımı”. Sabırla, ötekileştirmeden dinlemeye ve anlamaya çalışsak, çok şey paylaşacağız. Hem üretici, hem de türeticiler olarak.
Görsel: ig: eviradauscher